Hoofdstuk 1 – Geologie
“Veen, zeeklei, rivierklei, zand, vaag, podzol, löss – al die stukjes bodem uit de aardrijkskundeboeken uit onze schooltijd, ze vormen samen een tastbaar geheel. Soms voelt het of het altijd een geheel geweest is en altijd zal blijven. Dat valt vies tegen. Het aanzien van Nederland verandert voortdurend, zelfs de grenzen ondergaan nog met enige regelmaat correcties en aanpassingen.”
IJlst
De stadsgracht in het historische centrum van mijn woonplaats IJlst is van oorsprong een veenriviertje. de eerste bewoners vestigden zich op de oeverwallen aan weerszijden. Hoewel IJlst tegenwoordig een kilometer of twintig landinwaarts ligt, is de bodem gevormd door uitlopers van de Waddenzee. Onder het luik dat de kruipruimte van mijn huis afdekt, ruikt het naar het Wad.
Een cultuurhistorische wandeling voert langs de bezienswaardigheden van IJlst.
Fietsroute vanuit IJlst naar Gaasterland – 81 km. (of 36 km.)
Bij de Stadsherberg in IJlst start de fietsroute die de basis vormt voor de paragraaf over Gaasterland. Afgezien van het laatste deel, volgt de route het fietsknooppuntennetwerk. Wie 81 kilometer wat veel vindt, kan bij knooppunt 4 (het Rode Klif) rechtsaf slaan richting knooppunt 98 en op het station van Stavoren de trein terug naar IJlst nemen. In dat geval is de totale afstand 36 kilometer.
Start bij de Stadsherberg aan de Galamagracht in IJlst, fiets de grote ophaalbrug over, de Stadslaan in, en volg de bordjes naar knooppunt 40. Vervolgens 39 – 37 – 36 – 35 – 34 – (controleer vooraf de vaartijden van het pontje bij Gaastmeer) – 23 – 95 – 94 – 12 – 11 – 10 – 8- 2 – 3 – 4 – 5 – 6 – 15 – 16 – 23 – 24 – 25 – 26 – 27 – 28 – 29 – 39 – 40 – 41 – 54 – volg vanaf knooppunt 54 in eerste instantie de bordjes richting knooppunt 36. Sla ca. 1 kilometer na het verlaten van de bebouwde kom van Hommerts rechtsaf de Iewei in. Volg deze tot in IJlst, houd daar rechts aan en ga op de viersprong rechtdoor. Volg de Westergoleane tot het punt waar die uitkomt op de Galamagracht en ga daar rechtsaf naar het vertrekpunt bij de Stadsherberg.
Texel: wandelroute over de Hoge Berg naar Den Hoorn
Deze wandelroute voert van de veersteiger van Texel, via de Hoge Berg naar Den Hoorn en door de duinen terug naar de veersteiger. In totaal is de wandeling 27 kilometer lang. Om technische redenen (een kleine onvolkomenheid in de routeplanner van Wandelnet) is de route opgeknipt in twee delen van respectievelijk 17 en 10 kilometer lang.
Heimansgroeve
In het Geuldal in Zuid-Limburg ligt de enige plek waar de vulling van Nederland naar buiten komt. Wandelaars gaan er als in een duizelingwekkende tijdmachine 320 miljoen jaar terug in de tijd. Het geologisch monument de Heimansgroeve gunt bezoekers een blik op aardlagen die elders in Nederland drie kilometer onder de oppervlakte liggen, maar waar ze hier gewoon hun hand op kunnen laten rusten. Een wandelroute (6 km) van Natuurmonumenten voert door het dal naar de groeve.